tìm hiểu Pho tượng phật a di đà chùa Phật Tích

Pho tượng phật a di đà chùa Phật Tích được tạc bằng .. xanh nguyên khối, kích tấc ngày nay kể cả bệ cao 2m77 miêu tả Đức Phật Adiđà ngồi tọa thiền trên tòa sen theo lối Kiết Già toàn phần ([1]), dáng ngồi thảnh thơi tự tại. Khuôn mặt người mang vẻ hiền hậu viên mãn, ít nhiều được lý tưởng hoá với dạng nhân chủng Ấn Độ. Sắc mặt vừa có vẻ trầm mặc, lại lộ vẻ ranh mãnh. Đôi mắt hơi nhìn xuống, sống mũi cao, khóe miệng mỉm cười kín ..o. Những quí tướng của Phật được mô tả rất rõ như tóc xoắn ốc, đỉnh đầu có nhục kháo nổi cao, cổ cao ba ngấn, dái tai dài chạm xuống vai (nay đã bị nứt rạn hết). Thân hình cân đối thanh thản, mình mặc pháp y với hai lớp áo, các nếp được gợi tả rất khéo bằng lối chạm mỏng, mượt mà, mềm mại kiểu áo dính ướt mang đậm ảnh hưởng của nghệ thuật Phật giáo Trung Quốc thời Đường. Chỉ khác là tượng Phật thời Đường Trung Quốc, ít nhiều nở nang hơn. Chính những nếp áo chảy mượt này đã khiến cho pho tượng mang ít nhiều chất .. tính. Chất .. tính này còn được tôn thêm bởi lớp áo vân kiên phủ vai hình lá sen. Lớp áo, cách tạc vừa có tác dụng để lộ ra thân hình thon dài của tượng nhưng đồng thời cũng tạo ra những điểm nhấn, độ dừng của mắt trên một tỷ lệ khá dài từ vai đến khuỷ tay. Đặc biệt vết hõm giữa tay và mình tượng khiến cho tượng tuy có vẻ khổng lồ nhưng vẫn thảnh thơi mềm mại. Điểm nhấn chung cục là đôi bàn tay kết ấn tam muội được chạm khắc rất công phu. Tay trái đặt trên lòng bàn tay phải, hai ngón cái chạm khít nhau đặt giữa lòng đùi khiến cho pho tượng được khép lại trong một khối tĩnh. Đứng về mặt tạo hình mà nói thì đôi tay này cũng là điểm vừa chặn vừa buông những nếp áo tạo nên những sự chuyển động vừa lan toả vừa hướng tâm.

[img]....://dothotuongphatsd..../publish/thumbnail/9327/168x158xfull/upload/9327/20150810/t%C6%B0%E1%BB%A3ng%20ph%E1%BA%ADt%20a%20di%20d%C3% A0.jpg[/img]

Nếu quan sát pho tượng phật từ phía bên cạnh thì thấy rằng bít tất pho tượng được tạc hơi nghiêng về phía trước tạo ra một thế ngồi tự nhiên nhất. đồng thời ở phong thái này, ta cũng tức khắc nhận thấy sự bất hợp lý của phần cổ và đầu tượng, nơi đã được gắn lại sau khi tượng Adiđà bị bắn gãy cổ vào thời kháng ...ến chống Pháp. Điều này sẽ can hệ đến sự lý giải dáng thế và bệ tượng ở phần sau của bài viết.

Quan sát tượng từ phía sau lưng, có lẽ điểm độc ..o nhất của pho tượng này so với đa phần các tượng Phật giai đoạn muộn, thì việc quan hoài đến không gian bốn ...ều tuồng như ít được để tâm. Cái nút áo được tạc khá tỷ mỉ được kết lệch về bên phải của pho tượng đầy tính cách điệu này chứng tỏ vị thế của pho tượng vững chắc không chỉ để dương thế ...êm ngưỡng chỉ từ ba phía, và phần lưng tượng Phật thường được dựa sát vào tường như điêu khắc Phật giáo các thế kỷ sau. Nó giúp cho việc khẳng định vị trí đặt tượng ở trung tâm ngôi tháp thời Lý là có căn cứ. Không chỉ vậy, ngôi tháp cao ngàn trượng như thư tịch ghi lại này còn phải có cửa mở ra 4 hướng khiến cho pho tượng nhìn ở bất cứ hướng nào cũng có cái nhìn toàn diện.

Ngoài ra, đứng về mặt tạo hình mà nói, cái nút xoáy sau lưng này còn cho thấy thuộc tính giả tưởng trong điêu khắc Phật giáo Việt Nam . Nó là sự khái quát hình ảnh của ...ếc áo cà sa, dù rằng được mô tả như một ...ếc áo được dính ướt vào thân Phật nhưng nhìn từ phía đàng sau với vẻ to bè tạo độ vững chắc của thế ngồi, tuồng như người ta không còn nhìn thấy khối thân mà chỉ cảm thấy sự chuyển động của ...ếc áo. Cách diễn đạt ... tiết này đối nghịch hoàn toàn với ... tiết nút áo trước bụng. Cái nút áo trước bụng nhằm tạo cho ta cảm giác về độ thắt nhỏ của eo tượng. Nó kết hợp với sự biểu hiện những đường chạy song song thu lại mềm mại của lớp áo ngoài đã khiến cho thân tượng được lộ ra vô cùng thiên nhiên. Những đường gân nhỏ này đã được điệp lại bởi những gờ nhỏ của tấm áo phủ trùm qua đôi chân ngồi xếp bằng theo phong độ kiết già dấu đi việc phải mô tả đôi bàn chân đặt trên lòng đùi mà vẫn khôn cùng hợp lý, mềm mại