[img]....://dothotuongphatsd..../publish/thumbnail/9327/168x158xfull/upload/9327/20150810/t%C6%B0%E1%BB%A3ng%20ph%E1%BA%ADt%20a%20di%20d%C3% A0.jpg[/img]
Phật A Di Đà ngồi trên bệ .. tòa sen, nên cái đẹp vốn có của pho tượng lại được nhân lên bởi một bệ .. được trang trí .... mỹ. Bệ sen là một đóa hoa nở rộ với hai tầng cánh. Tầng trên chạm đôi rồng theo lối đục nông, mỏng, trái lại bệ bát giác được trang trí phủ kín bề mặt, với phong cách chạm nổi. Mặt bên của cả hai tầng đều có nhiều hình rồng giỡn đuôi nhau, trên một dây mây lửa.
Đỉnh cao nghệ thuật Lý
Theo nhà nghiên cứu Thái Bá Vân, pho
tượng phật a di đà có tư cách đại diện cho một nền nghệ thuật lớn, nền nghệ thuật Phật giáo thời Lý. Chính vì vậy, ông đã chọn bức tượng này chứ không phải gì khác để phân tích đỉnh cao nghệ thuật Lý. Theo ông, bức tượng đã đạt tới độ chín của một phong cách.
Độ chín, sự cổ điển của nó được biểu hiện qua đường viền trong trẻo, khớp kín, như chơi biết chỗ bắt đầu và chỗ chấm dứt. Đường viền ấy gợi được khái niệm luân hồi trong tượng trưng và tạo được cái bóng hình vẹn tròn, lặng nơi cảm giác. “Đứng ở điểm nào cũng có thể ôm choán được khối hình toàn thể. Đó là chỉ tiêu của mọi nền điêu khắc cổ điển trên thế giới”, ông Thái Bá Vân viết.
Cũng theo ông Vân, tượng trình bày cái mềm mại của .... thần Việt Nam ở chỗ nếu mặt trước pho tượng lộ một mực thước ngặt nghèo thì ở phía sau ta thấy hửng lên chút búng báng của .... cảm. Phải nhìn mặt sau tượng mới dò ra vết tích tự do của người nghệ sĩ Lý trong công xã. Nếu những nếp áo phía sau tung ra, rồi chụm lại ở cái khoáy sau khuỷu tay bên phải, tỏa lượn như một nhịp múa êm ái, như một chuỗi âm thanh chỉ có trong mường tượng.
“Ánh sáng trên Phật A Di Đà là một ánh sáng nghỉ ngơi, tráng động, êm ả. Nó tạo đầy đủ cái yên tâm về một ý niệm trầm tư mặc tưởng. Nó cũng giữ lại những gì là bền vững của mọi thời”, ông Vân viết.
Những gì bền vững mà ông ..nh giá chính là những chuẩn của nghệ thuật Lý. Nền nghệ thuật ấy đã tự đứng vững, lách qua hai trở ngại là những bài học vô cùng trù mật về khối thể, nhịp độ của nghệ thuật Hy Lạp - Ấn Độ cũng như những thể nghiệm đồ sộ ở Vân Cương, Long Môn của nghệ thuật Trung Hoa. Chính vì thế, nghệ thuật Lý không rơi vào thế giới kì bí nhục cảm không cưỡng nổi, xây trên kho thần thoại man mác của Ấn Độ. Nó cũng thoát khỏi .... thần tuyệt đối của tư tưởng Trung Hoa